سم ماده ایست که اگر به مقدار کافی وارد بدن شود می تواند باعث ایجاد آسیب موقتی یا دائمی شود. سموم می توانند از راههای مختلفی مانند؛ خوردن، جذب پوستی، تنفس، پاشیده شدن به داخل چشم و یا تزریق وارد بدن شوند. آنها پس از ورود به بدن توسط جریان خود به تمامی بافتها و ارگانهای بدن برده می شوند.

علائم و نشانه های مسمومیت بسته به نوع سم می تواند به سرعت یا طی چند روز بروز کند. استفراغ خصوصاً زمانیکه سم خورده شده است، شایع می باشد. استنشاق سموم معمولاً باعث اختلالات تنفسی می شود.

تشخیص و درمان مسمومیت :

 

راه ورود	نوع سم	اثرات احتمالی	اقدامات لازم
خوردن	• الکل و داروها • پاک کننده ها • آفت کش ها • حشره کش ها • سموم باکتریال (غذائی) • سموم ویروسی (غذائی)	تهوع، استفراغ، درد شکمی، تشنج، ضربان قلب نامنظم ، آهسته یا سریع، اختلال هوشیاری	• مراقبت از مصدوم • درخواست کمک • درصورت نیاز احیاء مصدوم
جذب پوستی	• پاک کننده ها  • آفت کشها • سموم صنعتی • حشره کشها	درد ، تورم، جوش پوستی، قرمزی، خارش	• در آوردن لباسهای  آلوده  • شستن محل، حداقل به مدت 10 دقیقه  • درخواست کمک • در صورت نیاز احیاء مصدوم
تنفس	• بخارات مواد پاک کننده • آفت کشها • سموم صنعتی • دود آتش	اختلال تنفس، هیپوکسی، کبودی پوست (سیانوز)	• بردن مصدوم به فضای باز • درخواست کمک • در صورت نیاز احیاء مصدوم
پاشیده شدن	• پاک کننده ها • آفت کشها • سموم صنعتی  • حشره کشها	درد چشم و اشک ریزش، تاری دید	• شستن چشم  • درخواست کمک • در صورت نیاز احیاء مصدوم
تزریق پوستی	• زهر حشرات • نیش زدگی  • گاز گرفتگی  • داروها	درد، قرمزی، و تورم در محل گزش یا تزریق، تاری دید، تهوع و استفراغ، اختلال تنفس و تشنج، اختلال هوشیاری، شوک ازدیاد حساسیت	در گزیدگی یا گاز گرفتگی • درآوردن نیش • در خواست کمک • در صورت نیاز احیاء مصدوم در تزریق دارو • درخواست کمک • در صورت نیاز احیای مصدوم

 

مسمومیت با الکل :

الکل ( با نام شیمیایی اتانول ) داروئی است که فعالیت سیستم عصبی مرکزی (مغز) را تضعیف می کند. مصرف طولانی مدت یا بیش از حد این ماده می تواند عملکرد فیزیکی و ذهنی بدن را در خطر جدی قرار دهد. حتی ممکن است فرد بیهوش شود. خطرات ناشی از مسمومیت با الکل عبارتند از :

• بلع استفراغ و خفگی ناشی از آن در مصدوم بیهوش 

• هیپوترمی در نتیجه گشادی عروق و از دست دادن گرما

• عدم کشف علت اصلی بیهوشی (حمله قلبی، ضربه مغزی و یا سکته مغزی) در مصدومی که بوی الکل می دهد. 

علائم تشخیصی :

• استنشاق بوی شدید الکل 

• شیشه یا قوطی خالی الکل 

• هوشیاری مختل ( مصدوم در مقابل تحریک شما پاسخ می دهد ولی به سرعت از حال می رود )

• صورت داغ و مرطوب 

• تنفس عمیق و صدادار

• نبض قوی و پر

• بیهوشی

سایر علائم در صورت ادامه بیهوشی :

• صورت خشک و پف کرده

• تنفس سطحی 

• نبض ضعیف و سریع

• مردمکهای گشاد که به نور به خوبی پاسخ نمی دهند.

اهداف امدادگر :

• باز نگهداشتن راه هوایی 

• ارزیابی مصدوم از نظر سایر آسیبها

• در صورت نیاز، درخواست کمک

هشدار :

• اگر مصدوم بیهوش است، راه هوائی او را باز کنید. تنفس او را بررسی کنید و در صورت نیاز تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی دهید. اگر مصدوم نفس می کشد او را در وضعیت ریکاوری قرار دهید. با شماره 115 تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.

• هیچگاه مصدوم را وادار نکنید استفراغ کند.

1- روی مصدوم یک پتو بکشید و او را از سرما محافظت کنید.

2- مصدوم را از نظر سایر صدمات، خصوصاً ضربه مغزی بررسی کنید.

3- علائم حیاتی مصدوم را تا بهبودی و رسیدن کمک بررسی و ثبت کنید.

مسمومیت غذایی :

مسمومیتهای غذایی اغلب در اثر مصرف غذا و یا نوشیدنیهای آلوده به باکتری و یا ویروس ایجاد می شوند. بعضی از مسمومیتهای غذایی در اثر سموم (توکسین) تولید شده توسط باکتری، در غذا ایجاد می شود. باکتریهائی مانند سالمونلا، اشرشیاکولی به طور عمده در گوشت یافت می شوند.

سمومی که موجب مسمومیت غذائی می شوند اغلب توسط باکتریهایی گروه استافیلوکوس تولید می شوند و علائم این نوع مسمومیت اغلب در طی 6-2 ساعت پس از مصرف غذای آلوده ظاهر می شود.

از جمله خطرات ناشی از مسمومیت غذایی از دست دادن مایعات می باشد و چنانچه مایعات از دست رفته به سرعت جایگزین نشود، خصوصاً در افراد پیر و کودکان، بسیار خطرناک بوده و اغلب نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا می شود.

علائم تشخیصی :

• تهوع و استفراغ

• درد شکمی

• اسهال گاهی همراه با رگه های خون

• سردرد یا تب

• علائم شوک 

• اختلال هوشیاری

اهداف امدادگر :

 

• تشویق مصدوم به استراحت

 

• دادن مقدار زیادی آب به مصدوم 

• در صورت نیاز درخواست کمک

هشدار :

در صورت و خیم تر شدن وضعیت مصدوم با شماره 115 تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.

1. به مصدوم بگوئید دراز بکشد و استراحت کند. در صورت نیاز به او کمک کنید.

2. به مصدوم مقدار زیادی آب بدهید تا بنوشد. به او یک ظرف بدهید تا موقع استفراغ کردن از آن استفاده کند.

3. به مصدوم آب، آب میوه یا چای بسیار رقیق بدهید تا بنوشد.

قارچها و گیاهان سمی :

بسیاری از کودکان، برگ گیاهان و یا توت سفید می خورند ولی به ندرت دچار مسمومیت شدید می شوند. اما خوردن مقادیر اندک از گل پنجه علی یا آروم وحشی می تواند باعث تهوع، استفراغ و درد شکمی شود و حتی مصرف مقادیر زیاد از آنها ممکن است منجر به مرگ شود.

بعد از خوردن دانه های گیاه شجره النحل (قصاص)، ممکن است فرد دچار تشنج شود. مسمومیتهای شدید پس از خوردن قارچها به ندرت اتفاق می افتند. قارچها می توانند باعث تهوع، استفراغ و گاهی اوقات توهم شوند. قارچ سمی در عرض 12-6 ساعت پس از خوردن باعث استفراغ و اسهال شدید آبکی و حتی مرگ می شود.

قارچها و گیاهانی که مسمومیت شدید ایجاد می کنند :

قارچ سمی و توت آروم وحشی در جنگلها در اواخر تابستان و پائیز رشد می کنند. گلهای گیاه پنجه علی در بهار و دانه های شجره النحل در تابستان گرده افشانی می کنند

علائم تشخیصی :

• تهوع و استفراغ

• درد شکمی 

• اسهال

• تشنج

• اختلال هوشیاری

اهداف امدادگر :

• تشخیص گیاه سمی

• کنترل تشنج

• در صورت نیاز درخواست کمک 

هشدار :

• در صورت وخیم تر شدن وضعیت مصدوم با شماره 115 تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.

• تا رسیدن کمک مصدوم را تحت نظر بگیرید.

1- اگر مصدوم هوشیار است، از او درباره ماده ای که مصرف کرده سئوال کنید.

2- سعی کنید گیاه سمی را شناسائی کنید. از مصدوم بپرسید چه بخشی از آن را خورده است؟ جهت درمان، کمک درخواست کنید.

3- نمونه ای از قطعات گیاه و همچنین نمونه ای از مواد استفراغی را نگه دارید و به تیم پزشکی ارائه دهید.

 

نظرات شما عزیزان:

برچسب‌ها: مسمو میت+همه چیز در مورد مسمومیت+مسمومیت با الکل+الکل+مسمومیت دارویی+سم الکل+جدول مسمومیت ها+هنرستان بهیاری فهرج+بهیار+وبلاگ پزشکی+مسمو میت حشره کش ها+تشخیس و درمان مسمومیت+علائم تشخیص دادن مسمومیت ,