تداخل دارویی

•    اثر ناشی از مصرف دو یا چند دارو است که همزمان با هم عمل می کنند.

•    اگر این اثر کمتر از اثر هر یک از داروها به تنهایی باشد آن را اثر آنتاگونیستی گویند.

•    اگر بیشتر اثر هریک از داروها  به تنهایی باشد آن را اثر سینرژیک گویند. 

زنجیره کنترل دارو

•    Pharmacology :مطالعه مواد شیمیایی تاثیر گذار بر عملکرد های بدن 

•    Pharmacologist :شخصی که عهده دار تهیه و توزیع دارو است.

•    Medication پزشک : از نظر قانونی مسئول تجویز دارو است (البته برخی کشورها پرستار حرفه ای)

•    Prescription نسخه : برنامه دارویی خاص تجویز شده

این زنجیره یک سیستم کنترل و هماهنگی را برای دادن دارو به بیمار بوجود میاورد.

انواع دستورات

•    PRN : در صورت لزوم 

•    Stat : دستور فوری فقط برای یک بار استفاده گردد.

•    OD : فقط یک بار در روز (24 ساعت)

•    (BID( BD : دو بار در روز

•    (TID (TDS : سه بار در روز

•    QID : چهار بار در روز 

•    D.C : دارو قطع گردد

•    RPO : تکرار دستورات قبلی 

دستورات دارویی

•    NPO : از راه دهان چیزی نخورد

•    KVO : باز نگه داشتن رگ

•    Ac : قبل غذا (Anti Cibum )

•    pc : بعد غذا

•    َََAM : صبح

•    PM : عصر

اجرای یک دستور دارویی

•    دستور دارویی شامل هفت قسمت است:

•    نام بیمار

•    تاریخ وزمان نوشتن دستور

•    نام داروی تجویز شده

•    دوز دارو

•    روش استفاده از دارو

•    تعداد دفعات مصرف دارو

•    امضای شخصی که دستور دارویی داده است. 

سیستمهای اندازه گیری دوز دارو

•    سیستم متریک : مفید با کاربرد راحت ، سیستم اعشاری

•    واحد اصلی اندازه گیری : متر (طول) ، لیتر (حجم) ، گرم (وزن)

•    سیستم اپوتی کری : با دقت کمتر و نامناسب تر وزن (گرین) ، حجم (اونس –درم...) ، اعداد رومی

•    سیستم خانگی : کمترین دقت انواع قاشق ، فنجان ، لیوان... 

اقدامات ایمنی هنگام آماده کردن دارو

•    پرستار هنگام دادن دارو باید 3 بار آن را کنترل نماید :

1. خواندن برچسب وقتی که پرستار ظرف را برمیدارد یا پاکت بسته بندی را باز می کند.

2. بلافاصله قبل از ریختن دارو یا باز کردن دارو 

3. وقتی ظرف را به قفسه یا کمد و یا واحد دارویی بیمار بر می گرداند و یا قبل از دادن دارو به بیمار 

اقدامات ایمنی هنگام آماده کردن دارو

1. داروی درست     Right medication 

2. بیمار درست         Right patient 

3. مقدار درست        Right Dosage 

4. روش درست         Right Route 

5. زمان درست          Right time

روشهای استعمال و مصرف دارو

اکثر داروها برای آنکه به محل تأثیرگذاری برسند باید وارد جریان خون شوند . 

راههایی برای رسیدن دارو به خون وجود دارد :‌ راه دهان یا مقعد ، تزریق و استنشاق. داروهایی که در پوست کاشته می شوند یا در برچسب های پوستی قرار می گیرند نیز وارد جریان خون می شوند . 

مصرف از راه دهان (ORAL )

•    رایج ترین شکل مصرف دارو از راه دهان است . اکثر داروهایی که از راه دهان مصرف می شوند از طریق جدار روده وارد جریان خون می گردند.

•    نحوه مصرف دارو خوراکی : بلعیدن ، جویدن ، زیر زبانی

•    عدم تجویز از راه دهان :

1. اشکال در بلعیدن

2. عدم هوشیاری

3. تهوع و استفراغ

npo .4 

تکنیکهای مخصوص

•    داروها را می توان خرد کرد و به غذا یا نوشیدنی افزود (بعضی پوشش قابل جذب در روده)

•    تکه یخ قبل داروجهت بی حس نمودن پرزهای چشایی

•    داروهای روغنی سرد کمتر بو دارد

•    کشیدن دارو در سرنگ ته زبان (تحریک رفلکس ، اشتباه ، آسپیراسیون)

•    مخلوط با غذاهای نرم مثل سیب زمینی

•    بهداشت دهان و دندان بعد از دارو

قرصهای زیر زبانی

•    بعضی قرصها را نباید بلعید بلکه زیر زبان قرار می گیرند تا سریعاً از طریق پوشش دهان که سرشار از رگهای خونی است وارد جریان خون بشوند.

•    اکثر داروهایی را که از راه دهان مصرف می شوند از دیواره معده وارد جریان خون می گردند . سپس عروق خونی تغذیه کننده روده ، داروی مزبور را به کبد حمل می کند تا در آنجا به شکل قابل استفاده برای بدن تبدیل گردند.

استعمال از راه مقعد

یک سری داروها به شکل شیاف هستند و با قرار دادن آنها در رکتوم ( راست روده ) قابل استعمال می باشند. تا در آنجا وارد جریان خون شوند. این روش را می توان برای داروهایی که ورود آنها به معده بر اثر اسید یا ترشحات معدی باعث تخریب می شود بکار برد.

استنشاق

به منظور تأثیر عمومی یا موضعی ، می توان داروها را به طریقه استنشاق استعمال کرد. گازهای بیهوش کننده از راه استنشاق استعمال می شوند تا از راه ریه ها وارد جریان خون شوند و اثر کلی بربدن بویژه مغز اعمال کنند. 

استعمال از راه تزریق

•    برای تأثیر کلی می توان دارو را تزریق کرد . یک دلیل برای تزریق پاسخ سریع است.

•    در شرایط زیر باید به تزریق متوسل شد : عدم تحمل شخص به داروی خوراکی ، تجزیه شدن دارو بر اثر اسید معده ، عدم جذب دارو از طریق جدار روده ، تزریق دارو ، اثر موضعی نیز دارد مثل التیام دادن درد آرتریت بویژه جهت بیماران روانی ، بیهوش ، دارای اختلال گوارشی 

نظرات شما عزیزان:

برچسب‌ها: دارو+اصطلاحات دارویی+اصطلاحات پزشک+تزریق دارو+روش مصرف دارو+قرصهای زیر زبانی+تکنیک های مصرف دارو+اقدامات ایمنی هنگام آماده کردن دارو+سیستمهای اندازه گیری دوز دارو+اجرای دستورات دارویی+انواع دستورات+زنجیره کنترل دارو+تداخل دارویی+هنرستان بهیاری فهرج+بهیار+اقدامات بهیاری ,