۱- فرق دیابت نوع ۱ و ۲ در چیست؟

به طور کلی دیابت به چهار گروه دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲، دیابت حاملگی و دیابت به علل متفرقه تقسیم‌بندی می‌شود. در دیابت نوع۱ که % ۱۵- ۱۰ کل موارد دیابت را تشکیل می‌دهد تولید انسولین از پانکراس (لوزاالمعده) به علت از بین رفتن سلول‌های سازنده انسولین، متوقف می‌شود به همین خاطر افراد مبتلا به ا ین نوع دیابت باید از بدو تشخیص، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تأمین کنند. دیابت نوع۱ اغلب در سنین زیر ۳۰ سال به وجود میا‌ید.
در دیابت نوع۲ که بیشتر در بالغین بالای ۳۰ سال و چاق دیده می‌شود و % ۹۰- ۸۵ کل موارد دیابت را شامل می‌شود انسولین تولید شده از پانکراس به خوبی عمل نمی‌کند. در واقع یا پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نمی‌کند و یااینکه انسولین ترشح شده، به علت وجود مقاومت به انسولین مخصوصاً در افراد چاق، فاقد کارایی لازم است.
دیابت حاملگی به دیابتی گفته می‌شود که برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده شود. این نوع دیابت معمولاً گذرا است و بعد از اتمام حاملگی بهبود می‌یابد خانم‌های مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع۲ هستند.
از علل متفرقه دیابت می‌توان به جراحی، داروها (مثل کورتیکواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت اشاره کرد.

۲- دیابت چیست؟

دیابت یک اختلال در سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است که در آن یا انسولین به تعداد کافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست تا وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون بالا می‌رود. انسولین هورمونی است که توسط سلول‌هی “بتا”واقع در پانکراس ترشح می‌شود و وظیفه اصلی آن کاهش قند خون است. پانکراس نیز یکی از غدد دستگاه گوارش است که در پشت معده قرار دارد بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز عوارض در سیستم قلب و عروق، کلیه‌ها، چشم و سلسله اعصاب می‌گردد.

۳- آیا دیابت درمان دارد؟

هنوز درمان قطعی برای دیابت پیدا نشده است، حتی روش‌های جدیدی مثل پیوند سلول‌های بتا به افراد مبتلا به دیابت نوع۱ نیز به علت ضرورت مصرف داروی ضد رد پیوند به صورت مادام‌العمر و عوارض احتمالی ناشی از آن‌ها بری اکثریت افراد مناسب نمی‌باشد. با این وجود رعایت ۵ اصل کنترل دیابت که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد باعث می‌شوند تا افراد دیابتی بتوانند یک زندگی سالم با افراد غیر دیابتی داشته باشند و از پیدایش عوارض دیابت جلوگیری کنند.این ۵ اصل عبارتند از: آموزش، کنترل روزانه، تغذیه صحیح، فعالیت جسمانی و مصرف منظم داروها (قرص یا انسولین) در صورتی که هر یک از این پایه‌ها سست باشد تعادل و در واقع کنترل دیابت بر هم خواهد خورد.
 

مطلب تکمیلی در ادامه مطلب...

 براي نگهداري پانسمان روي زخم از باند استفاده مي‏شود. اين عمل را باندپيچي يا بانداژ مي‏گويند.

انـواع بـانـد

1- بـانـد نـواري  

2- بـانـد سـه گـوش 

3- بـاند كـراواتـي  ( Cravat ) 

4- بـاند كشـي 

اصـول كلـي در بـانـداژ

•    جهت باندپيچي ، هميشه مصدوم را در وضعيت نشسته يا خوابيده قرار داده و خودتان نيز در مقابل او قرار گيريد. 

•    قبل از باندپيچي ابتدا عضو مورد نظر را در وضعيت مناسب قرار داده ، سپس باندپيچي كنيد. مثلاً در شكستگي استخوان بازو و ساعد بايد بازو با ساعد را در حالت قائمه ( 90 درجه) قرار داده ، سپس باندپيچي صورت گيرد. اگر از اول آن را به شكل مستقيم و افقي باندپيچي كنيد و پس از خاتمه كار آن را به صورت قائمه درآوريد ، اختلال در گردش خون ساعد و دست و عوارض جدي ايجاد مي‏شود. 

•    تمام قسمت‏هاي پانسمان را با باند بپوشانيد. 

•    نبايد باندپيچي آنچنان محكم بسته شود كه جريان خون در عضو مختل شود.  بايد تا حدي بسته شود كه پانسمان جابجا نشود. هميشه از بيمار سوال كنيد كه تا چه حد فشار باند را به راحتي تحمل مي‏كند. 

•    نبايد پانسمان را آنچنان شل بست كه پانسمان را ثابت ننموده و خونريزي متوقف نشود. 

•    در باندپيچي دست و پا ، نوك انگشتان آزاد بمانند تا بتوان نحوه گردش خون را ارزيابي كرد. 

•    در باندپيچي دست و پا بهتر است شروع بانداژ از قسمتهاي باريك به پهن باشد تا بانداژ از استحكام كافي برخوردار باشد و از قسمتهاي انتهايي به طرف بالا بانداژ گردد تا خون در اندام باندپيچي شده تجمع نيابد.  

•    اگر منظور و هدف باندپيچي قطع خونريزي است، بايد محل گرة باندپيچي روي پانسمان باشد و در شرايط ديگر روي قسمت سالم نيز مي‏توان گره زد. 

•    قبل از باندپيچي دست و بازو بايد خارج كرد. به دليل بروز ورم بعدي ممكن است اين اجسام گردش خون را مختل نمايند. 

•    جهت مهار خونريزي مي‏توانيد از باندپيچي فشاري استفاده كنيد. در اين شرايط از تعدادي گاز فشرده مي‏توانيد استفاده كنيد.  

•    پس از اتمام باندپيچي ، انتهاي باند را با...

برای خواندن بقیه مطلب به همراه تصاویر تکمیلی به ادامه مطلب مراجعه نمایید...

 تداخل دارویی

•    اثر ناشی از مصرف دو یا چند دارو است که همزمان با هم عمل می کنند.

•    اگر این اثر کمتر از اثر هر یک از داروها به تنهایی باشد آن را اثر آنتاگونیستی گویند.

•    اگر بیشتر اثر هریک از داروها  به تنهایی باشد آن را اثر سینرژیک گویند. 

زنجیره کنترل دارو

•    Pharmacology :مطالعه مواد شیمیایی تاثیر گذار بر عملکرد های بدن 

•    Pharmacologist :شخصی که عهده دار تهیه و توزیع دارو است.

•    Medication پزشک : از نظر قانونی مسئول تجویز دارو است (البته برخی کشورها پرستار حرفه ای)

•    Prescription نسخه : برنامه دارویی خاص تجویز شده

این زنجیره یک سیستم کنترل و هماهنگی را برای دادن دارو به بیمار بوجود میاورد.

انواع دستورات

•    PRN : در صورت لزوم 

•    Stat : دستور فوری فقط برای یک بار استفاده گردد.

•    OD : فقط یک بار در روز (24 ساعت)

•    (BID( BD : دو بار در روز

•    (TID (TDS : سه بار در روز

•    QID : چهار بار در روز 

•    D.C : دارو قطع گردد

•    RPO : تکرار دستورات قبلی 

مطلب تکمیلی در ادامه مطلب...

 تشخیص و درمان مسمومیت :

سم ماده ایست که اگر به مقدار کافی وارد بدن شود می تواند باعث ایجاد آسیب موقتی یا دائمی شود. سموم می توانند از راههای مختلفی مانند؛ خوردن، جذب پوستی، تنفس، پاشیده شدن به داخل چشم و یا تزریق وارد بدنشوند. آنها پس از ورود به بدن توسط جریان خود به تمامی بافتها و ارگانهای بدن برده می شوند.

علائم و نشانه های مسمومیت بسته به نوع سم می تواند به سرعت یا طی چند روز بروز کند. استفراغ خصوصاً زمانیکه سم خورده شده است، شایع می باشد. استنشاق سموم معمولاً باعث اختلالات تنفسی می شود.

مطلب تکمیلی + عکس در ادامه مطلب...

انديكاسيون راه هوايي

1. انسداد راه هوايي

2.پيشگيري از آسپيراسيون

3. تسهيل در خروج ترشحات 

4. تهويه مكانيكي

انواع راه هوايي مصنوعي

Air way  

Endo thracheal tube‌ 

L.m.a

Tracheostomy‌

Cricothirotomy 

مطلب تکمیلی در ادامه مطلب...

 کاهش سطح هوشیاری شامل افراد نیمه هوشیار و بیهوش می شود.

هوشیار :

- فرد چشم هایش باز است

- صحبت می کند 

- به محیط اطراف خود کاملاً آشناست 

- زمان و مکان را درست درک می کند

- می تواند اندامهای خود را به خوبی حرکت دهد 

بیهوش :

- چشمهایش بسته است و حتی با تحریک دردناک آن را باز نمی کند

- صحبت و یا حتی ناله هم نمی کند

- اندامهای خود را حتی با تحریک دردناک تکان نمی دهد

نیمه هوشیار یا گیج :

 بین دو حالت فوق مثلاً 

- فرد فقط ناله می کند و چشم هایش بسته است 

- یا وقتی گیج است و زمان و مکان را درست تشخیص نمی دهد

علل کاهش سطح هوشیاری

1- افزایش یا کاهش قند خون (شایع ترین علت)

2- افزایش یا کاهش فشارخون

3- شوک 

4- سنکوپ یا غش کردن 

5- ضربه مغزی

6- حمله مغزی

7- مرحله بعد از تشنج

8- سرمازدگی و گرمازدگی 

9- مسمومیت (داروها و سموم) 

10- عفونت مغز

11- علل طبی دیگر

اقدامات لازم

1- کمک بخواهید و با اورژانس 115 تماس بگیرید.

2- ABC را ارزیابی کنید.

3- در صورت نیاز ، تنفس و ماساژ قلبی (CPR) دهید.

4- اگر مصدوم نفس می کشد وی را در وضعیت ریکاوری قرار دهید.

5- علایم حیاتی مصدوم را مرتباً چک کنید. 

6- بدنبال شواهد و علت کاهش سطح هوشیاری بگردید (از اطرافیان سؤال کنید)

7- اگر جزء کادر درمانی هستید اولین اقدام درمانی، گرفتن رگ از مصدوم و تزریق گلوکز، نالوکسان و تیامین      می باشد.

 « بیماری نقص ایمنی اکتسابی» 

«= AIDS = Acquired immune deficiency syndrome»

یعنی مجموعه علایمی که بدنبال اشکال در فعالیت سیستم ایمنی بدن ، اتفاق می افتد.

سیستم ایمنی بدن در واقع مانند پلیس جامعه عمل کرده و عوامل بیماری زا را از بین می برد ، در بیماری ایدز، ویروسی به نام HIV وارد سیستم ایمنی شده و سلولهای ایمنی بدن را از بین می­برد در نتیجه بدن نمی تواند با عوامل بیماریزا مبارزه کند و عفونت با آن عوامل بیماریزا باعث مرگ خواهد شد.

راههای انتقال ویروس HIV

1- در حال حاضر شایع ترین راه در دنیا، تماس جنسی مرد و زن است. (بیش از 90%)

2- تماس جنسی مرد با مرد و زن با زن

3- انتقال از طریق سرنگ آلوده مشترک بین معتادان تزریقی

4- انتقال از مادر به کودک (دوران جنینی، هنگام تولد، دوران شیردهی)

5- تزریق خون یا فراورده  های خونی آلوده

6- تماس تصادفی پرسنل درمانی با خون آلوده

7- حجامت (بصورت غیر بهداشتی)، تاتو کردن، ختنه، سوراخ کردن گوش، آرایشگاه ها

8- آلوده بودن وسایل دندانپزشکی

مطالب تکمیلی در ادامه مطلب...

 هپاتیت به معنای التهاب کبد میباشد.

علل مختلفی از جمله آلودگی با ویروسها دارد.

 ویروسهای شایع تر شامل : هپاتیت A و هپاتیت B و هپاتیت C 

هپاتیت A :

انتقال : گوارشی (مواد خوراکی) و تماس دست آلوده با دهان 

علائم : زردی، تهوع و بی  اشتهایی

فرد مبتلا به هپاتیت A باید در منزل استراحت کند تا بهبود یابد.

هپاتیت B و هپاتیت C :

انتقال : خون و ترشحات آلوده (مثل ویروس HIV) 

قدرت انتقال ویروس هپاتیت B بسیار بیشتر از ویروس HIV است و تمام مایعات و ترشحات فرد مبتلا را باید آلوده در نظر گرفت.

 سیر بیماری متغیر :

                *کبد را به طور کامل از کار بیندازند 

                *باعث بروز سرطان کبد شوند.

               *بی  علامت بوده و فقط ویروس را به دیگران انتقال دهند.

-   درمان : ندارند 

-  روشهای پیشگیری : مانند ایدز

نکته مهم

علیه ویروس هپاتیت B و هپاتیت A برای پیشگیری از ابتلا، واکسن وجود دارد اما برای ویروس هپاتیت C و HIV هیچ واکسنی جهت پیشگیری از ابتلا وجود ندارد. از آنجا که هپاتیت A خیلی خطرناک نیست، واکسن آن به همه توصیه نمی شود اما از آنجا که بیماری هپاتیت B یک بیماری خطرناک است لذا واکسن هپاتیت B در کشور ما،امروزه، به همه نوزادان تزریق می شود و توصیه می گردد همه افراد در معرض خطر هپاتیت B بویژه امدادگران و پرسنل بهداشتی درمانی حتماٌ در سه نوبت واکسن هپاتیت را تزریق نموده و سپس هر 10 سال یکبار واکسن را تکرار نمایند.

 مراحل حمایتهای روانی از آسیب دیدگان حوادث :

1- مرحله انکار

می گوید: ((نه اتفاقی نیفتاده است))

 - نباید با وی بحث کرد.

2- مرحله عصبانیت

می گوید: ((چرا من؟))

 ممکن است شما هدف عصبانیت مصدوم یا بستگان وی قرار گیرید

- از عملکرد خود دفاع نکنید .

3- مرحله چانه زنی

می گوید: ((باشد ولی ... ))

در پذیرش شرایط مقاومت می کند.

4- مرحله افسردگی

می گوید: ((آه ... ))

 گوشه نشین و ناامید می شود، اشتها و میل به زندگی را از دست می دهد .

ممکن است به خودکشی فکر کند.

5- مرحله پذیرش واقعیت

واقعیت را درک کرده و می پذیرد.

اقدامات لازم

1- فرصت دهید حرف بزند تا آرام شود.

2- اجازه دهید گریه کند .

3- در کنار فرد بمانید تا احساس امنیت کند.

4- با زبان ساده با او صحبت کنید.

(در حریم شخصی و مسائل خصوصی وارد نشوید).

5- امید بیهوده به فرد ندهید. 

(به او دروغ نگویید).

6- کودکان را از والدین جدا نکنید.

7- اجازه دهید جنازه عزیزانشان را ببینند.

8- با علاقه به حرفهای آنها گوش کنيد.

 (صحبت آنها را قطع نکنید).

9- این جملات را هرگز استفاده نکنید:

غصه نخور، درست می شود.

تو باید زندگی ات را ادامه دهی

نگران نباش

اوضاع بهتر می شود

 شما می توانید همسر یا فرزند دیگری داشته باشید

می دانم چه می کشی

تو تنها فردی نیستی که عزیزی را از دست داده ای

10- می توانید از این جملات استفاده کنید:

خداوند رحمتش کند

واقعاً پذیرش آن سخت و دردناک است

احساسات خود را به من بگو

اگر می خواهی گریه کنی، ایرادی ندارد

همه از خدا هستند و به سوی او بازمی گردند

11- شرایط بازی را برای بچه ها فراهم کنید.

به آنها بگویید نقاشی کنند (حتی حادثه را)

12- از باورهای دینی برای آرام کردن افراد کمک بگیرید.

 قابل توجه معرفی شدگان چندبرابر ظرفیت رشته فوریت های پزشکی

زمان مراجعه: جهت مصاحبه و معاینه در روزهای شنبه 92/8/4 لغایت یکشنبه 92/8/5 میباشد.

محل مصاحبه: بم- بزرگراه خلیج فارس- پردیس دانشگاه علوم پزشکی- معاونت آموزشی

ادامه متن در ادامه مطلب...